Khí CO2 trong bình chữa cháy là chất chữa cháy phổ biến, được sử dụng rộng rãi trong việc dập tắt các đám cháy điện và cháy do chất lỏng dễ bắt lửa. Với đặc tính không dẫn điện, không để lại cặn bẩn sau khi phun, khí CO2 là lựa chọn an toàn cho các khu vực như văn phòng, nhà xưởng. Vậy cơ chế hoạt động của bình chữa cháy CO2 ra sao? Hãy cùng Dakhien tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây!
>>>>XEM THÊM: Khí co2 lỏng là gì? Những ứng dụng của khí co2 lỏng trong cuộc sống ngày nay
1. Giới thiệu về bình chữa cháy CO2
- Khái niệm về bình chữa cháy CO2:
Bình chữa cháy CO2 là loại bình chứa khí cacbonic (CO2) nén ở áp suất cao. Khi xả ra, CO2 ở dạng khí lạnh giúp làm ngạt oxy, dập tắt đám cháy trong thời gian ngắn. Loại bình này đặc biệt phù hợp để chữa cháy các thiết bị điện mà không gây hư hỏng hay để lại cặn bẩn.
- Đặc điểm của bình chữa cháy CO2:
Bình chữa cháy CO2 có dạng hình trụ, được sơn màu đỏ đặc trưng. Trên thân bình thường ghi rõ ký hiệu CO2 hoặc các mã như MT2, MT3, MT5 để phân biệt dung tích. Ngoài ra, mỗi bình đều có nhãn nhà sản xuất, thông số kỹ thuật và hướng dẫn sử dụng chi tiết để đảm bảo an toàn khi vận hành.
- Công dụng của bình chữa cháy CO2:
Bình CO2 xách tay có khả năng dập tắt nhanh các đám cháy nhỏ vừa phát sinh, đặc biệt hiệu quả đối với cháy thiết bị điện, đám cháy trong phòng kín, tầng hầm. Nhờ đặc tính không dẫn điện, không để lại tàn dư, bình CO2 là lựa chọn an toàn trong nhiều môi trường khác nhau.

>>>>XEM NGAY: [Giải đáp] Khí CO2 dùng để dập tắt đám cháy nào?
2. Thành phần cấu tạo của bình chữa cháy khí CO2
Bình chữa cháy CO2 được thiết kế chắc chắn với các bộ phận chuyên dụng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình dập lửa. Cấu tạo của bình gồm nhiều thành phần quan trọng, giúp kiểm soát luồng khí CO2 khi phun ra, đồng thời đảm bảo độ bền và khả năng vận hành ổn định.
Thân bình chữa cháy CO2:
Thân bình được làm từ thép đúc nguyên khối, có dạng hình trụ đứng và được sơn màu đỏ đặc trưng (trừ một số loại như bình Ba Lan sơn trắng, bình CDE Trung Quốc sơn đen). Trên thân bình luôn có nhãn ghi rõ thông tin kỹ thuật, hướng dẫn sử dụng và nguồn gốc sản xuất.
Cụm van và chốt an toàn:
Cụm van của bình chữa cháy CO2 thường được làm bằng hợp kim đồng, có hai loại chính:
- Van vặn một chiều: Thường xuất hiện trên bình cứu hỏa của Nga, Ba Lan.
- Van lò xo nén một chiều: Tích hợp cò bóp phía trên, đồng thời đóng vai trò làm tay xách (phổ biến ở bình Trung Quốc, Nhật Bản).
Ngoài ra, chốt hãm kẹp chì được gắn trên cụm van để đảm bảo chất lượng và ngăn chặn việc sử dụng sai quy trình.
Hệ thống dẫn khí và van an toàn:
Bên trong bình có một ống nhựa cứng giúp dẫn khí CO2 nén lỏng ra ngoài khi kích hoạt. Trên cụm van còn có van an toàn, giúp xả bớt khí nếu áp suất trong bình vượt mức cho phép, tránh nguy cơ nổ bình.
Loa phun và ống nối:
Loa phun được làm bằng kim loại, nhựa cứng hoặc cao su, có nhiệm vụ khuếch tán khí CO2 để dập lửa hiệu quả. Bộ phận này được kết nối với van qua ống thép cứng hoặc ống xifong mềm, giúp kiểm soát luồng khí phun ra.
Nhờ vào cấu tạo chắc chắn và cơ chế hoạt động đơn giản, bình chữa cháy CO2 là giải pháp an toàn và hiệu quả trong việc xử lý các đám cháy do chất lỏng dễ cháy, khí gas và thiết bị điện.

>>>>TÌM HIỂU NGAY: Cách sử dụng bình khí co2 chữa cháy
3. Khí CO2 trong bình chữa cháy là gì?
Khí CO2 trong bình chữa cháy là khí cacbon đioxit (CO2) được nén ở dạng lỏng với nhiệt độ cực thấp, khoảng -79°C. Khi phun ra ngoài, CO2 nhanh chóng bay hơi và chuyển thành dạng khí lạnh, giúp dập tắt lửa bằng cách hạ nhiệt và làm loãng nồng độ oxy. Nhờ đặc tính không màu, không mùi và không dẫn điện, loại khí này đặc biệt phù hợp để chữa cháy các thiết bị điện và các đám cháy do chất lỏng dễ bắt lửa.
Đặc tính của khí CO2 trong bình chữa cháy:
- Trạng thái: Ở trong bình, CO2 được nén dưới áp suất cao và tồn tại ở dạng lỏng. Khi xịt ra ngoài, nó chuyển thành dạng khí lạnh.
- Nhiệt độ: Khí CO2 lỏng có nhiệt độ khoảng -79°C, đủ để làm giảm nhiệt độ đám cháy nhanh chóng.
- Tỷ trọng: Ở 25°C, khí CO2 có tỷ trọng 1,98 kg/m³, nặng hơn không khí khoảng 1,5 lần, giúp bao phủ vùng cháy hiệu quả.
- Tính chất không dẫn điện: Điều này giúp bình CO2 an toàn khi dập cháy các thiết bị - điện mà không gây chập cháy hoặc hư hỏng thiết bị.
Cảnh báo khi sử dụng bình chữa cháy CO2 không đúng cách:
- Nguy cơ bỏng lạnh: Do nhiệt độ cực thấp, khí CO2 có thể gây bỏng lạnh nếu tiếp xúc trực tiếp với da hoặc xịt trúng người. Vì vậy, khi sử dụng, cần giữ khoảng cách an toàn và hướng vòi phun ra xa cơ thể.
- Không dùng cho đám cháy than hồng hoặc kim loại nung đỏ: Khi phun CO2 vào các vật liệu này, có thể tạo ra khí CO độc hại, thậm chí gây nổ nếu nồng độ quá cao.
Với khả năng dập lửa nhanh và không để lại cặn bẩn, bình chữa cháy CO2 là giải pháp an toàn và hiệu quả trong nhiều tình huống khẩn cấp. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn khi sử dụng, cần thực hành trước và tuân thủ hướng dẫn sử dụng đúng cách.

4. So sánh bình chữa cháy CO2 và bình chữa cháy dạng bột
Khi lựa chọn bình chữa cháy, nhiều người thường phân vân giữa bình chữa cháy CO2 và bình chữa cháy bột. Cả hai loại bình này đều có khả năng dập tắt đám cháy nhanh chóng, nhưng mỗi loại lại có đặc điểm riêng, phù hợp với từng môi trường sử dụng khác nhau. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giúp bạn hiểu rõ hơn về hai loại bình chữa cháy này.
- Điểm giống nhau:
Tiêu chí |
Bình chữa cháy CO2 & Bình chữa cháy bột |
Công dụng |
Dập tắt đám cháy chất rắn, chất lỏng, chất khí và thiết bị điện |
Hiệu quả chữa cháy |
Khả năng dập lửa nhanh chóng, hiệu quả cao |
Cách sử dụng |
Dễ dàng thao tác, thuận tiện khi sử dụng |
Xuất xứ |
Phần lớn có nguồn gốc từ Trung Quốc |
- Điểm khác nhau:
Tiêu chí |
Bình chữa cháy CO2 |
Bình chữa cháy bột |
Chất chữa cháy |
Khí CO2 nén lỏng, không để lại dư lượng sau khi sử dụng |
Bột chữa cháy (ABC hoặc BC), có thể để lại cặn bột sau khi phun |
Cấu tạo vỏ bình |
Làm bằng thép đúc dày, nặng hơn, dễ nổ nếu va đập mạnh |
Làm bằng thép không gỉ, nhẹ, dễ di chuyển |
Khả năng ăn mòn |
Không gây hư hỏng thiết bị điện tử |
Có thể làm hỏng thiết bị điện tử nếu không vệ sinh kịp thời |
Phù hợp với môi trường |
Tốt nhất khi sử dụng trong không gian kín như phòng kín, tầng hầm, khoang tàu |
Dùng linh hoạt trong nhiều không gian, kể cả ngoài trời |
Hạn chế sử dụng |
Không dùng cho đám cháy kim loại kiềm, than cốc, phân đạm vì có thể gây phản ứng hóa học sinh khí CO độc hại |
Không phù hợp để xịt vào tài sản có giá trị cao hoặc thiết bị điện tử vì có thể gây ăn mòn |
Cả hai loại bình chữa cháy CO2 và bình chữa cháy bột đều có ưu điểm riêng. Nếu cần dập tắt đám cháy trong không gian kín và không muốn để lại cặn bẩn, bình CO2 là lựa chọn tốt nhất. Trong khi đó, bình bột thích hợp để sử dụng ngoài trời hoặc trong các không gian mở, nơi cần dập lửa nhanh với phạm vi rộng. Tùy theo nhu cầu thực tế, bạn có thể lựa chọn loại bình chữa cháy phù hợp để đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy.

5. Nguyên lý hoạt động bình chữa cháy khí CO2
Cơ chế chữa cháy của bình CO2:
- Khi kích hoạt, khí CO2 được phun ra từ bình ở trạng thái lỏng và nhanh chóng chuyển thành dạng khí với nhiệt độ cực thấp (-78,9°C).
- Khí CO2 lạnh sẽ hấp thụ nhiệt xung quanh, làm giảm nhiệt độ của đám cháy, ngăn chặn sự lan rộng.
- Đồng thời, CO2 làm loãng nồng độ oxy trong vùng cháy, khiến ngọn lửa không thể tiếp tục duy trì.
Hoạt động dưới áp suất cao:
- Bình CO2 chứa khí được nén ở áp suất cực lớn (250 Bar ≈ 25.000.000 N/m²), nhờ đó khi xịt ra, khí lan tỏa nhanh, bao phủ toàn bộ đám cháy. Trong bình còn có khí nitơ trơ giúp duy trì áp suất ổn định và hỗ trợ quá trình phun khí mạnh mẽ hơn.
Phạm vi sử dụng và hiệu quả:
- Bình CO2 thích hợp dập cháy các vật liệu dễ cháy như gỗ, giấy (đám cháy loại A) và thiết bị điện (đám cháy loại E).
- Đặc biệt phù hợp cho nhà máy, phòng máy chủ, văn phòng có nhiều thiết bị điện tử, vì không gây hư hỏng như bình chữa cháy bột.
- Chỉ cần bóp cò trong 10 giây, khí CO2 sẽ phun ra mạnh mẽ, dập tắt đám cháy nhanh chóng.
Với nguyên lý hoạt động hiệu quả, bình chữa cháy CO2 là lựa chọn lý tưởng cho nhiều không gian, đặc biệt là những nơi có nguy cơ cháy nổ cao liên quan đến thiết bị điện.

6. Cách sử dụng bình cứu hỏa dạng khí
Hướng dẫn sử dụng bình chữa cháy dạng khí đúng cách
Bước 1: Nhanh chóng tiếp cận đám cháy
- Khi phát hiện hỏa hoạn, lập tức mang bình chữa cháy đến gần khu vực cháy.
- Giữ khoảng cách an toàn tối thiểu 0,5m để tránh bị bỏng lạnh do khí CO2 phun ra.
Bước 2: Định vị hướng phun
- Một tay cầm loa phun, hướng trực tiếp vào gốc lửa để dập tắt hiệu quả.
- Chắc chắn không phun ngược chiều gió để tránh khí CO2 bay ngược về phía người sử dụng.
Bước 3:Kích hoạt bình chữa cháy
- Tay còn lại mở khóa van bình hoặc rút chốt an toàn.
- Bóp cò để khí CO2 phun mạnh vào đám cháy.
Bước 4: Dập tắt đám cháy
- Khí CO2 phun ra sẽ làm loãng nồng độ oxy, đồng thời hạ nhiệt đám cháy xuống nhanh chóng.
- Giữ cò đến khi đám cháy được dập tắt hoàn toàn.
Với cách sử dụng đơn giản nhưng hiệu quả cao, bình chữa cháy dạng khí là lựa chọn lý tưởng giúp xử lý đám cháy nhanh chóng, đặc biệt trong môi trường có nhiều thiết bị điện.

7. Các lưu ý cần nắm khi sử dụng bình chữa cháy CO2
Bình chữa cháy CO2 là thiết bị phổ biến để dập tắt đám cháy do điện và chất lỏng dễ cháy. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn cần lưu ý những điểm sau:
Không sử dụng bình CO2 cho một số loại đám cháy
- Tránh dùng CO2 để chữa cháy kim loại kiềm, kiềm thổ, than cốc, phân đạm, vì có thể tạo ra khí CO độc hại, dễ gây nổ.
- Không sử dụng ở nơi có gió mạnh vì khí CO2 bay hơi nhanh, làm giảm hiệu quả chữa cháy.
Đảm bảo an toàn khi sử dụng
- Cầm vào phần nhựa hoặc gỗ của loa phun, tránh chạm vào kim loại để không bị bỏng lạnh.
- Khi chữa cháy thiết bị điện cao thế, cần trang bị ủng và găng tay cách điện.
- Chữa cháy trong phòng kín phải có biện pháp bảo đảm an toàn, tránh thiếu oxy gây ngạt.
Kiểm tra và bảo quản định kỳ
- Kiểm tra các bộ phận như loa phun, vòi phun, van khóa, tránh rò rỉ khí.
- Cân bình để kiểm tra lượng CO2, nếu trọng lượng giảm chứng tỏ khí bị thất thoát.
- Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh nhiệt độ trên 55°C để ngăn nguy cơ nổ bình.
Thực hiện đúng các lưu ý trên giúp bạn sử dụng bình chữa cháy CO2 an toàn và hiệu quả.

Như vậy chúng ta đã trả lời câu hỏi khí co2 trong bình chữa cháy là gì? Cũng như có thể thấy khí CO2 có thể ứng dụng hiệu quả trong các ngành nghề khác nhau như thế nào. Nếu bạn đang tìm kiếm nhà cung cấp khí CO2 chất lượng cao thì Dakhien chính là đối tác của bạn.