Khí heli có độc không? Đây là câu hỏi khiến không ít người băn khoăn, nhất là khi loại khí này được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực y tế, công nghiệp và cả trong các hoạt động vui chơi giải trí. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ tính chất, mức độ an toàn cũng như những rủi ro tiềm ẩn của khí heli. Hãy cùng Dakhien tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây!
>>>> XEM THÊM: Khí heli là gì? Khí heli khác gì với khí hydro?
1. Khí heli là gì?
Khí Helium (hay còn gọi là khí Heli) là loại khí hiếm, xuất hiện tự nhiên trong vũ trụ và được tìm thấy trong các mỏ khí tự nhiên trên Trái Đất. Heli hình thành nhờ quá trình phản ứng nhiệt hạch, trong đó các nguyên tử hydro kết hợp tạo ra năng lượng và sinh ra khí heli. Đây là nguyên tố phổ biến thứ hai trong vũ trụ, chiếm khoảng 24% tổng khối lượng vật chất hiện có.
Một số ứng dụng tiêu biểu có thể kể đến như: y tế (trong máy MRI), làm sạch thiết bị công nghiệp, sản xuất chất bán dẫn, chế tạo sợi quang học, sản xuất kính thiên văn và nhiều ngành công nghệ cao khác.
>>>> KHÁM PHÁ: 16 ứng dụng của helium có thể bạn chưa biết
2. Khí heli có độc không?
Heli (He) là một nguyên tố đứng thứ hai trong bảng tuần hoàn và chỉ nhẹ hơn hydro. Đây là một loại khí tinh khiết với độ tinh khiết có thể đạt đến 99,999%. Một trong những tính chất đáng chú ý nhất của heli là điểm sôi cực kỳ thấp – thấp nhất trong tất cả các loại khí hiện nay.
Là một khí trơ, heli không tham gia vào các phản ứng hóa học thông thường, không có khả năng gây cháy hay phát nổ. Nhờ tính ổn định và an toàn cao, heli được xem là một trong những loại khí không độc và rất thân thiện với con người trong nhiều ứng dụng.
3. Tác hại có thể có của khí heli
Khí heli có độc không? Mặc dù được xem là khí không độc hại, nhưng việc hít phải một lượng lớn khí heli có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe. Do heli nhẹ hơn không khí nên âm thanh truyền qua môi trường này nhanh hơn đáng kể, thậm chí nhanh gấp đôi hoặc gấp ba lần. Khi heli đi vào khoang miệng, nó làm thay đổi tần số âm thanh, khiến giọng nói trở nên cao vút và có phần kỳ quặc.
Bên cạnh đó, việc hít nhiều heli có thể làm giảm lượng oxy cung cấp cho cơ thể, gây ra tình trạng thiếu oxy, dẫn đến chóng mặt, buồn nôn, thậm chí ngạt thở nếu kéo dài. Đặc biệt trong không gian kín, nguy cơ này càng cao. Vì vậy, dù khí heli không gây độc theo nghĩa hóa học, nhưng nó vẫn có thể ảnh hưởng tiêu cực nếu sử dụng không đúng cách.
4. Cách phòng tránh tác hại khi sử dụng khí heli
Mặc dù khí heli được xem là an toàn, nhưng việc sử dụng sai cách vẫn có thể gây ra những rủi ro cho sức khỏe. Để đảm bảo an toàn khi tiếp xúc hoặc sử dụng khí heli, bạn nên lưu ý những điểm sau:
4.1 Tuyệt đối không hít trực tiếp khí từ bình chứa
Khí heli trong bình thường được nén với áp suất rất cao. Nếu hít trực tiếp, áp lực này có thể làm tổn thương nghiêm trọng đến phổi, gây rách mô phổi, tắc nghẽn mạch máu hoặc thậm chí đột tử trong một số trường hợp nghiêm trọng.
4.2 Không cho trẻ em và người có bệnh lý hô hấp tiếp xúc
Trẻ nhỏ và người mắc các bệnh về hô hấp như hen suyễn, COPD,… có nguy cơ cao hơn khi tiếp xúc với môi trường chứa nhiều khí heli. Việc hít phải khí này trong thời gian ngắn có thể làm giảm lượng oxy cần thiết, gây khó thở, ngất xỉu hoặc tổn thương hệ thần kinh.
4.3 Hạn chế sử dụng bóng bay heli trong không gian kín
Trong phòng kín, nếu có quá nhiều bóng bay bơm heli, khí này có thể rò rỉ ra không khí, thay thế một phần oxy và làm loãng nồng độ oxy trong phòng. Trẻ nhỏ dễ bị ảnh hưởng đầu tiên với các triệu chứng như chóng mặt, mệt mỏi, buồn nôn, thậm chí mất ý thức. Người lớn cũng có thể gặp phải các vấn đề tương tự nếu tiếp xúc trong thời gian dài.
5. Lưu ý khi sử dụng bình khí heli bơm bóng bay
Khí heli có độc không? Theo các chuyên gia, chính cách sử dụng hoặc bảo quản không đúng mới là nguyên nhân tiềm ẩn rủi ro, chứ bản thân khí heli không phải là chất độc hại. Vì vậy:
- Chỉ sử dụng bình khí heli có nguồn gốc rõ ràng, được kiểm định về chất lượng và an toàn.
- Không bao giờ hướng van bơm trực tiếp vào người khi đang mở vì áp lực trong bình rất lớn.
- Dùng thiết bị hỗ trợ như vòi bơm chuyên dụng và đồng hồ áp suất để kiểm soát lưu lượng khí bơm vào bóng, tránh tình trạng bơm quá căng gây nổ bóng hoặc hao phí khí.
- Bảo quản bình ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và xa tầm tay trẻ em.
- Tránh đặt bình ở nơi có nhiệt độ cao vì có thể làm tăng áp suất bên trong, gây nguy hiểm.
- Không tái sử dụng bình đã hết khí nếu không rõ tình trạng kỹ thuật của nó; nên trả lại hoặc thay mới theo hướng dẫn của nhà cung cấp.
Vậy, khí heli có độc không? Khí heli sẽ không độc, không gây hại cho sức khỏe nếu bạn biết sử dụng đúng cách. Do đó, hiểu rõ tính chất và tuân thủ các nguyên tắc an toàn là điều cần thiết khi tiếp xúc với loại khí này. Hãy luôn sử dụng khí heli một cách thông minh và có trách nhiệm để đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh.
